Derde jaar zonder groei
De Nederlandse industrie beleeft in 2025 opnieuw een mager jaar. Voor het derde jaar op rij blijft de sector, sterk afhankelijk van internationale handel, steken in stilstand. Oorzaken zijn onder meer geopolitieke spanningen, onzekerheid rond handelsbarrières en blijvend hoge energiekosten. Een kortstondige opleving aan het begin van dit jaar, vooral dankzij extra vraag vanuit de Verenigde Staten, werd al snel tenietgedaan door nieuwe handelsdreigingen. Volgens het Industriële Vooruitzicht van ING Research is structurele groei pas in 2026 te verwachten, mits de internationale spanningen afnemen.
Hoop op herstel in 2026
De dreiging van nieuwe Amerikaanse importheffingen remt het vertrouwen van bedrijven en consumenten wereldwijd. Daardoor vertraagt de handel. Toch zijn er lichtpuntjes: hogere defensie-uitgaven, omvangrijke investeringsprogramma’s in Duitsland en toenemende vraag naar geavanceerde technologie – zoals chipmachines – scheppen betere vooruitzichten. Ook het herstel van de koopkracht kan bijdragen. Als de EU en de VS erin slagen om duurzame handelsafspraken te maken, kan de industrie in 2026 weer groeien.
Gevolgen van mislukte handelsdeal
Blijft een handelsakkoord uit, dan zullen Europese en Amerikaanse consumenten en bedrijven waarschijnlijk hogere prijzen betalen. De EU zal naar verwachting reageren met tegenmaatregelen, wat de export extra onder druk zet. Voor Nederlandse industriebedrijven is het aandeel export naar de VS beperkt tot circa 7%, maar voor de EU als geheel is de VS goed voor 20% van de export buiten Europa. Omdat de Amerikaanse markt de laatste jaren groeide, zou een afkoeling merkbaar pijn doen.
Sterke start door farmacie
Opvallend genoeg begon 2025 goed. De productie groeide in het eerste kwartaal met 0,8%, de grootste kwartaalstijging in bijna drie jaar. De farmaceutische industrie was koploper met een productiegroei van 30% ten opzichte van het laatste kwartaal van 2024. De export van geneesmiddelen naar de VS verviervoudigde. Ook machines, apparaten en metalen producten vonden gretig aftrek aan de overkant van de oceaan.
Piek blijkt tijdelijk
Die groei hield echter geen stand. Amerikaanse inkopers sloegen begin dit jaar extra voorraden in uit vrees voor hogere tarieven, wat leidde tot een scherpe importdaling in april (-20% ten opzichte van maart). Hoewel de aangekondigde wederzijdse tarieven van 20% werden uitgesteld, bleef de markt nerveus. In april kromp de Nederlandse industriële productie met ruim 1%, waardoor het eerste kwartaalvoordeel grotendeels verdampte.
Handelstarieven blijven barrière
Zonder stabiele handelsrelaties tussen de EU en VS blijft het herstel broos. Zelfs bij een akkoord zullen tarieven waarschijnlijk hoog blijven. Momenteel liggen invoerheffingen gemiddeld tussen 10% en 15%, met uitschieters zoals 25% op voertuigen en onderdelen en recent tot 50% op staal en aluminium. Nieuwe heffingen op trucks, medicijnen en vliegtuigen zijn in voorbereiding, wat het internationale handelsverkeer verder bemoeilijkt.
Kwetsbare toeleveringsketens
Behalve tarieven veroorzaken ook verschuivende handelsroutes en veranderd inkoopgedrag vertragingen in logistiek en productie. Wereldwijde ketens zijn zo verweven dat verstoringen direct leiden tot langere levertijden, havencongestie en hogere transportkosten. De opmars van goedkope Chinese producten – van staal tot elektrische auto’s – zorgt bovendien voor extra prijsdruk op Europese producenten.
Positieve signalen uit Duitsland en defensiesector
Er zijn ook lichtpuntjes. Duitsland investeert fors in infrastructuur, digitalisering en duurzame energie, wat op termijn een impuls geeft aan de industriële bedrijvigheid. Duitse producenten zijn iets optimistischer dan hun Europese collega’s en ook de Nederlandse inkoopmanagersindex bereikte in juni het hoogste niveau in meer dan een jaar.
Daarnaast stimuleert de toename van defensie-uitgaven de sector. De Europese Commissie wil €800 miljard extra investeren, terwijl binnen de NAVO is afgesproken jaarlijks 3,5% van het bbp aan defensie te besteden. De Nederlandse defensie-industrie zag de omzet in vijf jaar bijna verdubbelen tot €9,3 miljard in 2024 en kan doorgroeien naar ruim €16 miljard. Hoewel relatief klein, levert deze sector momenteel een belangrijke bijdrage aan de industriële opleving.
Bron: creditexpo.nl
Foto: Shutterstock
