Terugblik 2023 en blik vooruit 2024

Uit de cijfers van de Nationale Marktmonitor van INretail blijkt dat de modebranche het jaar 2023 heeft afgesloten met een bescheiden omzetgroei van 2% ten opzichte van het voorgaande jaar. Het verschil tussen de onderzoekmethode en indeling van winkels verklaart het verschil met het CBS.

Omzet groothandel kleding en schoenen: flinke tik in het laatste kwartaal van 2023

Veel bedrijven uit de Modint achterban vallen voor KvK en CBS binnen de groothandel en zijn terug te vinden onder de groothandel in kleding en schoenen. De omzetontwikkeling voor deze bedrijven wordt door het CBS geschat op -3,1% voor 2023 en daarmee steken ze negatief af bij de totale groothandel non-food die in 2023 2,5% in omzet groeide. Bij stevig hogere bedrijfslasten en inkoopprijzen hoopt men op tenminste een bescheiden groei in omzet tegenover een gedaalde afzet in volumes, maar zelfs dat bleek niet haalbaar. Het eerste kwartaal van 2023 gaf dat beeld nog wel, een plus van afgerond 11% in omzet, maar daarna volgden een min 6% voor het tweede kwartaal, min 4% voor het derde en zelfs min 13,5% voor het vierde kwartaal.

Invoerprijzen textiel stijgen relatief hard door in 2023

De afzetprijzen van de totale Nederlandse industrie zijn in december ten opzichte van november met 1,2% gedaald. De prijzen op de buitenlandse markt namen met 1,5% af, de prijzen op de binnenlandse markt met 0,9%. Tussen 2020 en 2022 liepen zowel de invoerprijzen als de afzetprijzen hard op en dit proces koelde in 2023 af.

Ook vanuit de kledingindustrie en de textielindustrie liepen de afzetprijzen steil op, maar met een jaar vertraging als je het vergelijkt met de totale Nederlandse industrie. Zowel de chemie als de olie-industrie die hier zwaar meewegen, verlaagden hun prijzen in 2023, maar begonnen ook een jaar eerder met verhogingen.

Voor de kleding vlakten de invoerprijzen in 2023 af. Voor de textielindustrie echter niet, de invoerprijzen stegen daar flink door in 2023 en dat heeft ongetwijfeld gevolgen voor de afzetprijzen van textiel in 2024. Bedrijven in onze sectoren die in 2023 duur hebben ingekocht, zullen in 2024 hun afzetprijzen op niveau moeten houden.

Vooruitzicht 2024

ING bank verwacht voor 2024 3% omzetgroei voor het Nederlandse non-food segment. Consumenten kopen dit jaar weer meer in de winkelstraat, als is het nog altijd niet heel uitbundig. Er wordt in 2024 naar verwachting vooral meer kleding, meubels en persoonlijke verzorgingsproducten aangeschaft. Het aantal faillissementen in de non-food loopt dit jaar echter wel verder op, vooral onder kleding- en elektronicazaken. De concentratie gaat door, kleine winkels hebben het economisch moeilijk en kampen bijvoorbeeld ook met opvolgingsproblemen.

Consumenten hebben, door een combinatie van een lagere inflatie, hogere lonen en een aantrekkende woningmarkt, in 2024 gemiddeld meer te besteden zo zegt ING.

Vooral modeketens in het middensegment blijven last houden van de verschuiving naar goedkopere fastfashionmerken en buitenlandse onlineplatforms. Er ontstaat weer een nieuw middensegment.

De vooruitzichten voor het woonsegment zijn gematigd positief. Zowel voor winkels in woninginrichting als voor bouwmarkten en doe-het-zelf zaken wordt een omzetgroei van respectievelijk 3% en 2,5% verwacht door ING. Nadat de consument vorig jaar een pas op de plaats maakte met het doen van grote uitgaven, is de verwachting dat ze dit jaar weer meer voor het interieur zullen kopen. Wel staat de markt onder invloed van een forse daling van het aantal opgeleverde nieuwbouw woningen en bouwvergunningen voor later in de toekomst.

Aandacht nodig voor realisme versus ambitie

De buitenlandse handel in textiel en kleding samen bedroeg in 2022 al 22 miljard euro invoerwaarde en 20 miljard euro uitvoer. Deze cijfers stijgen jaar op jaar door, ook door stijgende prijzen en geven de enorme handelspositie van Nederland aan.

Tegelijk geeft dit aan waar de Nederlandse bedrijven in de kleding en textiel tegen op moeten boksen, zeker in de maak-industrie: enorme concurrentie in een open economie naast prijsdruk, krapte op de arbeidsmarkt en uitdagingen in digitalisering, duurzaamheid en innovatie om bij te blijven. We vestigen hier apart aandacht op omdat onze MKB bedrijven dit alleen overleven als de overheid, klanten en andere stakeholders ze voldoende lucht geven. Lucht in de zin van voldoende investeringen door de overheid (verwachting plus 3% in 2024 door het CPB), voldoende investeringen in de bedrijvensector (verwachting juist min 5,3% door het CPB), realistische looneisen (verwachting CBP is dat CAO lonen 6% stijgen in 2024) en stijging van de koopkracht (verwachting plus 2,7% in 2024, CPB).

Er is daarbij aandacht nodig voor realisme versus ambitie: Bedrijven zijn goed in staat om een transitie naar duurzaamheid te maken en volgens internationale richtlijnen de juiste principes toe te passen. Om dit mogelijk te maken moeten we wel met elkaar zorgen voor het juiste klimaat. En dat betekent dat nationale en Europese overheden in moeten zien dat bedrijven best willen en kunnen investeren wanneer er voldoende aandacht is voor zekerheid en consistentie in beleid op langere termijn, wanneer er sprake is van een gelijk speelveld waarop voor iedereen dezelfde regels gelden en waar lasten juist voor het MKB op te brengen zijn. Zowel Modint als Euratex hameren op de rol en het belang van het MKB omdat dat het aller-allergrootste deel vormt van de bijna 200.000 Europese bedrijven in textiel en kleding met 1,3 miljoen banen.

Bron: CBS, ING Research, Modint, Allianz Trade